۲-۴. مفهوم ارزیابی عملکرد مالی

سنجش از میزان موفقیت یا عدم موفقیت هر فعالیتی دارای ارزش بازخوردی و بازنگری خیلی با اهمیتی است مبنی بر اینکه؛ ارزش بازخوردی مربوط به ارزیابی تصمیمات اتخاذ شده گذشته و ارزش بازنگری مربوط به ارزیابی تصمیمات در حال اتخاذ است. سنجش موفقیت یا عدم موفقیت فعالیت­های یک شرکت در قالب اصطلاح “ارزیابی عملکرد”در دو حیطه مالی و غیر مالی تعریف وشاخه­بندی می­ شود. در حیطه عملکرد مالی شاخص­ های مالی و در حیطه عملکرد غیرمالی شاخص­ های غیر مالی (شاخص­ های تولیدی، شاخص­ های بازاریابی، شاخص­ های اداری و… (مهرانی و رسائیان ۱۳۸۸: ۹۴) مورد استفاده قرار می­ گیرند.

در حیطه مالی منظور از سنجش عملکرد شرکت­ها ارزیابی کلی از وضعیت مالی و نتایج عملیات ،به منظور اخذ تصمیمات منطقی است(طالب نیا و حسین پور ۱۳۸۹: ۲۵) که به عنوان نیاز مشترک همه استفاده­کنندگان از صورت‌های مالی مورد توجه است.البته ‌به این مفهوم که هریک از استفاده­کنندگان­در تجزیه و تحلیل­های خود از صورت‌های مالی شرکت‌ها عملکرد مالی آن ها را از طریق معیارهای ارزیابی عملکرد مالی مورد سنجش قرار داده و سپس با نتایج برآمده از آن تصمیم ­گیری­های نهایی خود را انجام می­ دهند.

۲-۵. انواع معیارهای ارزیابی عملکرد مالی

با توجه به اینکه سود حسابداری که با بهره گرفتن از سیستم تعهدی تهیه می­ شود،از نظر بسیاری از استفاده­کنندگان از صورت­های مالی ،ابزاری برای سنجش عملکرد شرکت­ها محسوب می­ شود (طالب نیا و حسین پور ۱۳۸۹: ۲۵)اما این سنجش و ارزیابی عملکرد

می بایست از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار گیرد که در این رابطه تحلیل­گران مالی جهت نظم بخشیدن به نیازه ای مختلف استفاده کنندگان در رابطه با مفهوم ارزیابی کلی از وضعیت مالی ونتایج عملیات به محاسبه تعدادی از نسبت­های مالی می پردازند که این نسبت­ها به نوعی نکات قوّت و ضعف شرکت‌ها را خلاصه ‌می‌کنند(برِلی و مِیِر[۳۰] ۲۰۰۳: ۸۱۷)، که در مفهوم کلی این نسبت­های مالی محاسبه شده به همراه ارقام نهایی هریک از گزارش‌های مالی^[۳۱] به عنوان معیارهای ارزیابی عملکرد مالی شرکت‌ها^[۳۲] محسوب می­شوند.

در یک دسته­بندی کلی، معیارهای ارزیابی عملکرد مالی به طور معمول در دوسته کلی اعم از معیارهای سنتی و معیارهای توسعه یافته نوظهور تقسیم می­شوند و از آنجا که معیارهای سنتی با تأکید بر سود حسابداری هستند به عنوان معیارهای حسابداری و معیارهای توسعه یافته نوظهور که با تأکید به سود اقتصادی هستند به عنوان معیارهای اقتصادی نام برده می­شوند

۲-۶. معیارهای حسابداری ارزیابی عملکرد مالی

معیارهای حسابداری ارزیابی عملکرد شامل مواردی از قبیل سود خالص شرکت و سایر ارقام از گزارش‌های مالی^[۳۳] به همراه نسبت­های مالی محاسبه شده است، که این نسبت­های مالی با توجه به موضوعیت خود در پنج طبقه(لَشِر ۲۰۰۸: ۸۳). اعم از نسبت­های نقدینگی، نسبت­های مربوط به مدیریت دارایی­ ها، نسبت­های مربوط به مدیریت بدهی­ها، نسبت­های سودآوری و نسبت­های قیمت بازار تفکیک می­شوند.که در یک تعریف کوتاه به شرح زیر می‌باشند؛

۲-۶-۱. سود خالص^[۳۴]

سود خالص به عنوان رقم انتهایی در صورت حساب سود وزیان، به عنوان معیاری از سودآوری شرکت در طی یک دوره محسوب می شود(برک و همکاران ۲۰۱۲: ۳۳) و نشان­دهنده مجموع درآمدها از حقوق صاحبان سهام یک شرکت^[۳۵]است(۳۴) و به عنوان یکی از با اهمیت­ترین معیارهای ارزیابی عملکرد مالی مورد توجه بسیاری از استفاده­کنندگان است از این بابت که این رقم در محاسبه بسیاری از معیارهای ارزیابی عملکرد مالی استفاده می­ شود.

۲-۶-۲. نسبت­های نقدینگی^[۳۶]

نسبت­های نقدینگی از جمله معیارهایی هستند که توانایی شرکت را در پرداخت بدهی­های کوتاه مدت ارزیابی ‌می‌کنند(دیلِن[۳۷] و همکاران ۲۰۱۳: ۳۹۷۰)، و از توجهات اصلی، وام دهندگان و تأمین کنندگانی بشمار می­رود یعنی کسانی که کالاها و خدمات را به صورت نسیه به شرکت ارائه می­نمایند(لَشِر ۲۰۰۸: ۸۳). از جمله این نسبت­ها می توان به نسبت جاری و نسبت آنی اشاره کرد.

۲-۶-۳. نسبت­های مربوط به مدیریت دارایی­ ها^[۳۸]

این نسبت­ها بیان کننده بهره ­وری^[۳۹] بنیادی یک شرکت هستند، که به وسیله آن آغاز فعالیت می­ کند(لَشِر ۲۰۰۸: ۸۴)،که به تعریفی میزان موفقیت یک شرکت در ایجاد درآمد از طریق دارایی­ های مصرفی، دریافت مطالبات و فروش سرمایه ­گذاری­ ارزیابی ‌می‌کنند(دیلِن و همکاران ۲۰۱۳: ۳۹۷۰). از جمله این نسبت­ها ‌می‌توان به متوسط دوره وصول مطالبات، گردش کالا، گردش دارایی ثابت و گردش مجموع دارایی­ ها اشاره کرد که مشتمل بر ترکیبی از اطلاعات ترازنامه و صورت سود و زیان هستند.

۲-۶-۴. نسبت­های مربوط به مدیریت بدهی­ها^[۴۰]

این نسبت­ها نشان می­ دهند که یک شرکت چطور از وجوه نقد افراد جهت منافع خود استفاده می­ کند(لَشِر ۲۰۰۸: ۸۷). به بیان دیگر نشان­دهنده میزان بدهی(برِلی و همکاران ۲۰۰۱: ۱۳۵) و سنجشی از میزان اهرم مالی استفاده شده توسط شرکت هستند(۱۳۸). از جمله این نسبت­ها ‌می‌توان به نسبت بدهی، پوشش بهره، پوشش وجه نقد و پوشش مخارج ثابت اشاره کرد.

۲-۶-۵. نسبت­های سودآوری^[۴۱]

نسبت­های سودآوری از مهمترین معیارهای اندازه ­گیری موفقیت شرکت در کسب سود هستند به نوعی که، این نسبت­ها میزان توانایی ایجاد سود یک شرکت را بر مبنای فروش، حقوق صاحبان سهام و دارایی­ های آن ارزیابی ‌می‌کنند(دیلِن و همکاران ۲۰۱۳: ۳۹۷۰). همچنین این نسبت­ها نشان­دهنده تأثیرات ترکیبی از نقدینگی، مدیریت دارایی­ ها و بدهی­ها روی نتایج عملیاتی هستند)اِرهارت و بیرگِم[۴۲] ۲۰۱۱: ۹۸( و از این جهت برای تمامی استفاده­کنندگان حائز اهمیت شایانی هستند. از جمله این نسبت­ها ‌می‌توان به نسبت بازده فروش، بازده دارایی،نسبت بازدهی ارزش ویژه( بازده حقوق صاحبان سهام ) اشاره کرد.

۲-۶-۷. نسبت­های قیمت بازار^[۴۳]

این نسبت­ها یک راه اندازه ­گیری برای ارزش سهام یک شرکت نسبت به سهام دیگر شرکت‌ها است(اِرهارت و بیرگِم ۲۰۱۱: ۱۰۰). از آنجا که قیمت سهام منعکس کننده سودآوری شرکت، ریسک شرکت، کیفیت مدیریت و بسیاری از فاکتور­های دیگر است، ­‌می‌توان گفت این نسبت­ها شامل معیارهایی هستند که مبتنی بر ارزیابی­های متفاوت از اکثر جنبه­ های عملکردی یک شرکت است. از جمله این نسبت­ها ‌می‌توان به نسبت قیمت بازر هر سهم به سود هر سهم، نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام(قیمت بازار هر سهم به ارزش دفتری هر سهم) ، بازده درآمدی هر سهم و قیمت بازار هر سهم اشاره کرد.

۲-۷. معیارهای اقتصادی، ارزیابی عملکرد مالی

عقیده بسیاری از متخصصین غذایی بر این استوار است که نخوردن غذا باعث بروز مشکلاتی مثل افسردگی ‌و هیجان می شود.زیراوقتی شماغذانمی خوریدباعث می شود که علاوه بر پایین آمدن قند خون،فلزات و غیر فلزات و املاح معدنی و آلی که مورد نیاز بدن است و بدن با بهره گرفتن از آن ها متابولیسم خود را تنظیم می‌کند در دسترس بدن قرار نگیرد. (فروزین،۱۳۷۸،۳۰)

هم چنین عادات نامناسب غذایی می‌تواند باعث افسردگی بشود.به عبارتی افسردگی می‌تواند بر اثر کمبود تغذیه ای و بر اثر بی اشتهایی تشدیدشود.حساسیت های غذایی می‌تواند با عملکرد شیمیایی مغز تداخل کند وخلق راتغییربدهد.افراد با خلق متغیر،خلقشان ‌بر اساس عادات غذایی نوسان می‌کند. (زیمرمن،۱۳۸۶،۲۰۴)

روشن به نظر می‌رسد که مواد غذایی،می‌تواند روی سیستم عصبی و سلول های ارتباطی مغز تاثیر مستقیمی داشته باشد.کارشناس افسردگی،سیمون.ان.یانگ از دپارتمان درمان بیماری های دماغی دانشگاه کانادا،می‌گوید، سطح پایین سروتونین مغز معادل علائم بیماری دماغی است.

به عنوان مثال،می توان آدم های سرخورده و افسرده را که اقدام به خود کشی نموده و یا افراد جانی که کشتن انسان های دیگر را یک عمل تهورآمیز (شجاعانه،بی باکانه)به حساب می آورند،ذکر کرد،که این گونه اعمال تند نتیجه ی پایین بودن سروتونین مغز می‌باشد.وارد کردن ماده سروتونین به داخل مغز و یا تحریک سروتونین به فعالیت بیشتر،گاهی اوقات منجر به ازبین رفتن افسردگی می گرددو به همین علت است که بعضی افراد افسرده اغلب به شیرینی پناه می‌برند. (کارپر، ۱۳۷۹،۴۰۰)

چگونه ویتامین ها و مواد معدنی در رفتار شما مؤثر هستند؟اولین کشف مستند علمی که ارتباط بیماری روانی را با رژیم غذایی مرتبط دانست،هنگامی بود که،دریافتند که بیماری افسردگی و دیوانگی مخصوص آن،با نیاسین قابل درمان است.بعدهامتوجه شدند که تجویزب کمپلکس،‌بهتر از نیاسین تنها،نتیجه می‌دهد.شواهد دائما رو به افزایشی وجود دارد که،اختلالات روانی علت بیوشیمیایی دارد وآزمایشات نشان می ‌دهند که با تغییر سطح ویتامین های بدن علائم بیماری های روانی رامی توان درشخص به وجودآورد یاازبین برد. (میندل،۱۳۷۲،۳۰۵)

بیماری افسردگی تقریبا تمام بدن را تحت تاثیر قرار می دهداز جمله :سیستم اعصاب،خلق،افکار،‌رفتار و تفکر یک فرد را.کمبود کدام مواد غذایی در ایجاد افسردگی نقش دارد؟پروتئین ها نقش مؤثری در فعالیت های سلولی دارندکه متأسفانه مصرف شان در میان مردم روز به روز در حال کم شدن است.ویتامین ث و ویتامین های گروه ب،ازجمله ویتامین های ضداسترس هستند که به خاطر گرایش به موادغذایی فاقد این ریزمغذی ها،امروزه ذخایر این مواد در بدن افراد کم شده و عوارض عصبی و افسردگی را به وجود آورده است.کمبود مواد معدنی مثل ید،منیزیم،آهن و روی هم با تأثیر منفی روی سیستم عصبی موجب کم طاقتی و افسردگی می شود. (www.salamat.ir)

بخش دوم : اضطـراب^[۴۴]

بین اختلالات شخصیت با رفتارهای بزهکارانه رابطه وجود دارد.اختلالات شخصیتی در افراد بزهکار بیش از افراد عادی است.یکی از این اختلالات شخصیتی اضطراب است.جرم عکس العملی است علیه اضطراب.یکی از انواع اضطراب ها را می توان ناایمنی ذکر کرد مثلاً فرد در برخی از شرایط وجود دیگری را مخل ایمنی خود می‌داند و نگران از حضور این ناایمنی سعی می‌کند که از آن بگریزد و یا آن را از بین ببرد،برداشتن مانع اغلب به شکل جرم بروز می‌کند. (مجله دانش پژوهان،۱۳۸۴،شماره۷)

همه انسان ها اضطراب را در زندگی خود تجربه می‌کنند،اما احساس اضطراب شدید و مزمن در غیاب علت واضح،امری غیر عادی است.اضطراب می‌تواند ناشی از یک وضعیت روحی،اجتماعی،فیزیکی،زیستی، اثرات جانبی داروها،مصرف مواد مخدر،نوع تغذیه فرد و یا ترکیبی از این موارد باشد.پیشگیری از اضطراب از طریق رژیم غذایی توصیه می شود،مصرف غذاهای پر چرب و یا شیرین را محدود کرده و از مصرف مقادیر زیاد نمک و کافئین پرهیز کنید. (تبیان)

متاسفانه در اثر استرس انسان اشتهای خود را نیز از دست می‌دهد.یعنی در زمانی که شخص مقادیر زیادی مواد غذایی از دست داد،به جای آن که اشتهایش افزایش یافته واز این رهگذر با خوردن غذای بیشتر،این کم شدن مواد غذایی ذخیره شده در بدن را،جبران کند به علت مبتلا شدن به بی اشتهایی،همان غذای عادی و روزمره خود را نیز نمی تواند بخورد و در نتیجه انسان به کمبود بعضی مواد غذایی و مقوی بدن دچار می‌گردد.اکثر رفتارهای پرخاشگرانه و ناهنجاری های رفتاری را بروز می‌دهد.بعضی از ویتامین ها و مواد معدنی و خوراکی ها قادرند به خوبی با استرس مبارزه کرده و آن را از بین ببرند و یا به سخن دیگر برای از بین بردن استرس ها می توان به جای داروهای مختلف که بعضی از آن ها اثرات نامساعدی نیز روی اعصاب و بدن دارند،این عارضه آزار دهنده و رنج آور را،با خوردن غذاهای مخصوص،جبران و درمان نمود.تجربیات بسیار نشان داده است که ویتامین ها توان آن را دارند که در مواردی که مسئله استرس،در کار است با تغییر و تبدیلاتی که در اعمال فیزیولوژیک بدن می‌دهند،بتوانند وضع را از حالت عدم تعادل روحی و فکری به تعادل پایدار درآورده و بر استرس غلبه کنند.آن هایی که به استرس دچارند باید نوع غذای خود را طوری انتخاب کنند که مقادیر زیادی خوردنی های حاوی ویتامین های گروه ب، وارد بدنشان شود. (فروزین،۱۳۷۸،۴۸)

آیا بیماری های روانی می‌تواند در اثر واکنش های غذایی بوده باشد؟شواهد روزافزونی وجود دارد که نشان می‌دهد نشانه های روانی از قبیل افسردگی و اضطراب در افراد ممکن است در اثر حساسیت های غذایی به وجود آمده و یا تشدید شود. (کارپر،۱۳۷۹،۶۱)

اضطراب علامت شایع تنش روحی است واغلب با سرنوشت شوم و قریب الوقوع همراه است.وقتی ما غذایی می خوریم که نیاز مغز را برآورده نمی کند و یا وقتی یک وعده غذایی خود را نمی خوریم ویا به علت عجله و مشغول بودن،فرصت غذاخوردن را نداریم وچیز مختصری به عنوان غذا می خوریم قند خون پایین می‌آید وهمین کم شدن قندخون باعث افسردگی،عصبانیت،اضطراب،مغشوش شدن وضع مغز،بی تصمیمی،عدم تمرکز و حتی خودکشی و دیگر کشی می شود. (فروزین،۱۳۷۸،۳۰)

مطالعات گوناگون علمی به وضوح تاثیر مصرف برخی از غذاها و مواد مختلف را در بروز و پیشرفت اضطراب و استرس نشان می‌دهد.بعضی از مواد غذایی سبب افزایش اضطراب شده و دسته ای دیگر از غذاها در ایجاد آرامش و روحیه بهتر در ما تاثیر گذار هستند.مواردی که استفاده زیاد از آن ها با افزایش استرس همراه می‌باشد عبارتند از ۱)در بین تمام عواملی که در وخیم تر شدن شرایط اضطراب نقش دارند،کافئین از همه معروف تر است.بسیاری از افراد با کاهش مصرف نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه،چای و نوشابه های گازدار کمتر دچار استرس می‌شوند،۲)نیکوتین که با استعمال دخانیات به مقدار زیاد وارد بدن ما می شود،از عوامل تحریک کننده قوی در ایجاد اضطراب می باشدو۳)غذاهای شور و پرنمک.مصرف نمک باعث تخلیه ذخایر پتاسیم بدن می شود در حالی که این ماده برای عملکرد سیستم عصبی لازم است.

۳-۵-راه حل‌های جایگزین برای حل اختلاف (ای دی آر)

ای دی آر یک عبارت مشترک برای طیف وسیعی از رویه‌ها است که به عنوان گزینه‌های دادرسی برای حل اختلافات مدنی با کمک یک شخص ثالث بی طرف و متعهد در نظر گرفته می‌شوند. دادگاه مزایای ای دی آر را شناسایی می‌کند ، و اگر مناسب بودند، طرفین به ای دی آر ارجاء داده می‌شوند. به عنوان مثال، در دعوای^[۳۱]

بوضوح حمایت دادگاه و بی میلی به روند داوری را نشان داد.

همچنین^[۳۲] تمایل دادگاه را به حمایت از تصمیم داور که نشان دهنده این موضوع می‌باشد که هیچ بی قاعدگی جدی وجود ندارد را نشان داد. شواهد بیشتر حمایت دادگاه در قواعد رویه مدنی ۱۹۹۸ (سی، پی، آر^[۳۳]) یافت شده است.

“مدیریت مورد فعال شامل … تشویق طرفین به استفاده از رویه حل اختلاف جایگزین می‌باشد در صورتی که دادگاه متوجه شود که استفاده از این روش مناسب و تسهیل کننده است. “

بعلاوه ، یک طرف می‌تواند به دنبال پایداری رویه قضایی برای ای دی آر برای انجام گرفتن تحت سی پی آر r 26.4(1) می‌باشد :

“یک طرف ممکن است ، هنگامی که پرسشنامه تکمیل شده تخصیص را پر می‌کند ، یک درخواست کتبی برای دادرسی قضایی تنظیم ‌کند که هنگامی که طرفین سعی می‌کنند مسئله را با راه حل جایگزین برای اختلاف یا به روش‌های دیگر حل و فصل نماید پایدار باشد . “

بعلاوه ، ‌پروتکل‌های پیش از عمل تحت سی پی آر تصریح می‌کند که :

شروع دادرسی قضایی باید معمولا یک گام از آخرین راه حل باشد ، و رویه‌ها نباید به طور نرمال شروع شوند هنگامی که در جستجوی یک راه حل می‌باشیم. اگرچه ای دی آر اجباری نمی‌باشد ، طرفین باید بررسی کنند که آیا بعضی از فرمهای رویه ای دی آر ممکن است آن ها را به حل و فصل مسئله بدون شروع کردن دادرسی قضایی قادر می‌سازد. دادگاه ممکن است شواهدی نیاز داشته باشد که طرفین بعضی فرم‌های ای دی آر را بررسی کرده‌اند. (الرحمانی، ۲۰۱۱ :۱)

قرارداد استاندارد^[۳۴] بندهایی را برای حل اختلافات و نشان دادن رویه‌ها بواسطه اتخاذ یک رویکرد افزایشی بموجب اختلافات در ابتدا با آن ها سرو کار دارند بواسطه یک مکانیزم ای دی آر توسعه داده است، به عنوان مثال از طریق مذاکره یا میانجی‌گری بین نمایندگان هر یک از طرفین، پیش از توجه به مکانیزم‌های رسمی‌تر ای دی آر مانند تعیین کارشناس یا داوری . (کتابچه میانجیگری، ۲۰۰۳ :۱۱۸)

۳-۵-۱-تعیین کارشناس

این روش به طور گسترده‌ای در صنعت نفت و گاز به عنوان روش حل اختلاف مورد استفاده شده که مسئله در ابتدا ماهیتا تخصصی یا تجاری بوده است. در تعیین واحد و توافقنامه واحد عملیاتی^[۳۵] علاوه بر توافقات عملیاتی مشترک^[۳۶] که به یک عمل رایج در صنعت برای استفاده از فرایند تعیین کارشناس تبدیل شده برای حل اختلاف مربوط به تعیین دوباره و گسترش حوزه‌ای که بر مسیر مشارکت تاثیر می‌گذارد استفاده می‌شود .

هنگامی که این روش برای قرارداد ارائه می‌شود ، اشکال دیگری از راه حل برای نشان دادن مسائل غیر تخصصی وجود خواهد داشت. قرارداد باید مسائل تخصصی و غیر تخصصی را مشخص نماید برای اطمینان از اینکه هیچ ابهامی در زمان بروز اختلاف وجود نداشته باشد .

فرایند تعیین کارشناس انتصاب یک” متخصص” را برای مشخص کردن نتایج اختلافات مجاز می‌داند . متخصص مورد توافق طرفین می‌باشد و معمولا بر اساس ماهیت اختلاف تعیین می‌شود . طرفین ممکن است بر روی روشی که فرد متخصص باید پیش بگیرد تصمیم می‌گیرند و اصرار می‌کنند که دلیل تعیین (کارشناس) آشکار شود . یک فرایند تعیین ممکن است در عرض چند دقیقه یا چند هفته صورت گیرد، اما به طور کلی سریع‌تر از ارجاء اختلاف به دادگاه ملی می‌باشد . تعیین کارشناس نهایی می‌باشد و به طرفین تحمیل می‌شود مگر اینکه قرارداد رویه‌ای را برای تجدید نظر در یک دادگاه ترکیبی فراهم کند. از نظر اعمال قدرت ، همانند تعیین (کارشناس‌های) محلی تنها به عنوان یک ماده از قرارداد الزام آور می‌باشد. به هر حال ، در اختلافات بین‌المللی ، بر خلاف یک رأی‌ داوری به عنوان مثال ، تعیین کارشناس از اعمال قدرت بر اساسقرارداد ۱۹۵۸ نیویورکبهره‌مند نمی‌شود اما ممکن است از شرایط محدودی که شناخت و اجرای معاهدات دوجانبه‌ وجود دارد بهره‌مند شود. بعلاوه ، به دلیل هزینه های قابل توجه عملیات‌های مشخص در صنعت نفت و گاز ، تعیین کارشناس ممکن است برای اختلافات بین‌المللی و پیچیده که شامل مبالغ پولی عظیمی می‌باشد مناسب نباشد. (دیوید، ۲۰۰۹ :۴۰۸)

تعیین کارشناس می‌تواند تنها در مناطق محدودی که تقلب و خطای آشکار وجود داردکنار گذاشته شود. موارد بسیاری وجود دارد که شناسایی خطای آشکار در آن به صورت بند بند مشخص شده است : “سهل‌انگاری و اشتباهات که برای پذیرفتن نبود اختلاف در نظراتبسیار واضح می‌باشند”. خطای آشکار محدود به مواردی می‌شود که کارشناس به طور قابل ملاحظه‌ای از دستورالعمل‌های خود منحرف می‌شود ، مانند استفاده از نرم‌افزار متفاوت با آنچه در قرارداد تعیین شده است ، یا اینکه کارشناس خودش دستگاه را ارزش‌گذاری کند زمانی که دستورالعمل‌ها ‌در مورد به کارگیری یک کارشناس مجزا و مستقل برای ارزش گذاری دستگاه‌ها و دارایی‌ها می‌باشد. (بورنت، ۲۰۰۷،ص۲۹)

به طور کلی ، تعیین کارشناس روش مفیدی برای حل اختلافات نفت و گاز می‌باشد به دلیلاقدامات سریع ، هزینه های کاهش یافته ، ماهیت الزام آور و حریم خصوصی . به هر حال ، این موضوع همواره توصیه می‌شود که به دقت ماهیت و ارزش اختلاف و مکان طرفین پیش از به کار گیری این روش بررسی شوند.

۳-۵-۲-مذاکره

این مورد شاید رایج‌ترین و پایه‌ای ترین رویکرد حل اختلاف در صنعت نفت و گاز باشد پیش از هر روش قضایی یا غیر قضایی که می‌تواند به کار برده شود. مذاکره غیر رسمی‌تر از اشکال دیگر ای دی آر می‌باشد و در ابتدا استفاده می‌شده هنگامی که رابطه بین طرفین به اندازه حل اختلاف اهمیت داشته است. ضرورتا سه نوع استراتژی مذاکره وجود دارد .اولی مذاکره سخت (سختگیرانه) می‌باشد، که موقعیت تجاری با فشار آوردن به طرف مقابل تا زمانی که تسلیم شود به دست می‌آید، در هر دو طرف با مواضع افراطی شروع می‌کنند ، دیدگاه‌های واقعی را منع می‌کنند و تنها برای ادامه یافتن مذاکرات امتیازات کمی به یکدیگر می‌دهند. این استراتژی بشدت زمان بر می‌باشد و اغلب می‌تواند هر دو طرف را از دستیابی به مصالحه بازدارد. نوع دوم مذاکره نرم (سهل گیرانه) می‌باشد ، که در آن رابطه بواسطه تسلیم شدن برای اجتناب از گرفتار شدن در موقیت غیر قابل مذاکره با ارزش می‌شود. هیچ کدام از نظر عملی برای اختلافات نفتی و گازی مناسب نمی‌باشند.